Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Çanakkale Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

İşyeri Dışında Kurulan Satış Sözleşmeleri

*

T.C. ÇANAKKALE VALİLİĞİ

Ticaret İl Müdürlüğü

İl Müdürlüğümüze yapılan şikâyetlerden; Özellikle üniversitenizin açıldığı ilk günlerde ve sınav zamanlarında, İşyeri Dışında Yetki Belgesine sahip kişi ve firmaların üniversitenizin kampüsüne gelerek öğrencilerimize kitap ve dil eğitim seti sattığı, bu  satışlarda satıcılar tarafından yanlış bilgi verildiği, öğrencilerin T.C Kimlik numaraları alınarak   dijital   eğitim   sisteminin   aktif hale  getirildiği, bu durumun cayma hakkının kullanmasına mani olunduğu, bazen de sözleşmenin bir nüshasının verilmediği anlaşılmıştır.

6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler başlıklı 47. Maddesinin 1’nci fıkrasında; “Satıcı veya sağlayıcı ile tüketici arasında;

  1. Teklifin tüketici ya da satıcı veya sağlayıcı tarafından yapılmasına bakılmaksızın iş yeri dışında, tarafların eş zamanlı fiziksel varlığında kurulan,
  2. Tarafların eş zamanlı fiziksel varlığında tüketiciyle iş yeri dışında görüşülmesinin hemen sonrasında, satıcı veya sağlayıcının iş yerinde ya da herhangi bir uzaktan iletişim aracıyla kurulan,
  3. Mal ve hizmetlerin tüketiciye tanıtımı ya da satışı amacıyla satıcı veya sağlayıcı tarafından düzenlenen bir gezi esnasında kurulan,

sözleşmeleriş yeri dışında kurulan sözleşmeler olarak kabul edilir.

Aynı Kanun’un 5’nci fıkrasında ise; “Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Cayma süresi içinde satıcı veya sağlayıcı sözleşmeye konu mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma süresi içinde malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan sorumlu değildir.”

İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliğinin ;

Eksik Bilgilendirme başlıklı 9’ncu maddesinde;

        “(1) Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür.

(2) Satıcı veya sağlayıcının bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket etmesi veya tüketiciyi cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirmemesi durumunda tüketici cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle bağlı değildir. Bu süre her halükarda cayma süresinin bittiği tarihten itibaren bir yıl sonra sona erer. Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerin bir yıllık süre içinde yerine getirilmesi veya cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirmenin bu süre içinde yapılması halinde, on dört günlük cayma hakkı süresi, söz konusu yükümlülüklerin yerine getirildiği veya cayma hakkına ilişkin bilgilendirmenin gereği gibi yapıldığı günden itibaren işlemeye başlar.”

Satıcı    veya    sağlayıcının     yükümlülükleri     başlıklı     11’nci    maddesinde    ;

  1. Satıcı veya sağlayıcı, 14 üncü maddede yer alan sözleşmeler hariç olmak üzere, cayma süresi içerisinde sözleşmeye konu mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Bu yasağa rağmen tüketiciden herhangi bir bedel alınması durumunda, alınan bedel tüketiciye derhal iade edilir. Ayrıca tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge tüketici yönünden geçersizdir.
  2. Satıcı veya sağlayıcı, cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde malı geri almakla yükümlüdür. Bu süre içerisinde malın geri alınmaması durumunda, tüketici malı muhafaza etmekle yükümlü değildir.

Cayma hakkının istisnaları 14’ncü maddesinde;

      (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, tüketici aşağıdaki sözleşmelerde cayma hakkını kullanamaz:

  1. Tüketicinin istekleri veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler.
  2. Çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek malların teslimine ilişkin sözleşmeler.
  3. Tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olan mallardan; iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayanların teslimine ilişkin sözleşmeler.

ç) Malın tesliminden sonra ambalajın açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler.

  1. Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlere ilişkin sözleşmeler.”

Hükmü yer almaktadır.

Bu hükümler uyarınca;

Sözleşme kurulduktan sonra bir nüshasının alınması, CD ya da internet üzerinden verilen eğitimlerin işlevselliğini sağlayan şifre/aktivasyon kartı satışlarında; satışın esasen dijital içeriğin kullanımına yönelik olduğu dikkate alındığında bu kartların dijital içerik kapsamında olduğu, söz konusu kartların ambalajlı olarak satılması gerektiği ve sözleşme yapılması esnasında ilgili firma yetkilileri tarafından bu kartların aktive edilmemesi, aktive edilmesi halinde cayma hakkının kullanılamayacağı, aktive edilmediği ve öğrencinin de sözleşmeden vaz geçmesi halinde 14 gün içerisinde (sözleşmenin yapıldığı gün ya da malın teslim tarihinden itibaren) cayma hakkını kullanarak, yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı ile (mail, postaneden iadeli taahhütlü ihtarname vb.) satıcıya veya sağlayıcıya gönderilmesi gerekmektedir.

Öğrencilerimizi borç altına sokan hatta icra takibine uğratan bu uygulama ile mağdur olunmaması için personelinize ve öğrencilerinize yönelik bir duyuru yapılmasının faydalı olacağı değerlendirilmektedir.